روز چهارشنبه، پنجم میزان نشست همسایگان افغانستان به علاوه روسیه در تهران برگزار شد.
پیش از این و یک هفته قبلش در مسکو، پایتخت روسیه نسبتا مشابه این نشست انجام شد و نمایندگان کشورهای پیرامون افغانستان گفتگو و اعلان مواضع کردند.
این نشست‌ها به صورت کلی دو پیام اصلی را دارند که یکی به حکومت و داخل افغانستان و دیگری به غرب و مشخصا آمریکا مخابره می‌شود.
در هر دو نشست و به خصوص نشست تهران، صراحتا از کابل خواسته شد که حکومتی مشارکتی و با حضور اقوام مختلف تشکیل شود تا کشور به رویارویی‌های سیاسی و نظامی کشانده نشود.
مطرح شده که افغانستان با حکومتی که حضور تمام اقوام را داشته باشد، می‌تواند از تنگنای اقتصادی امروز خود عبور کند و با کسب مشروعیت داخلی، مشروعیت و مقبولیت‌های بین المللی را فراهم آورد.
در هفته‌های اخیر دیده می‌شود که کشورهای ماحول افغانستان و به خصوص همسایگان نزدیک و موثر، نشست هایی را برگزار می‌کنند و در آن مواضع خود را علنی می‌کنند.
از مواضع اخیر کشورهایی همچون چین، ایران و روسیه برداشت می‌شود که شدیدا نگران وضعیت افغانستان هستند و علی رغم رضایت از اخراج آمریکا، نمی‌خواهند دوباره کشور به بی ثباتی‌های چند دهه اخیر برگردد.
مهم‌ترین دغدغه همسایگان از امارت اسلامی جلوگیری و مقابله با تروریسم است؛ تروریسمی که در هفته های اخیر در افغانستان چنگ و دندان نشان داده است.
این کشورها از طالبان می‌خواهند مانع ریشه دواندن گروه‌های ترویستی در افغانستان شود و نگذارد که با نقشه های استخباراتی امنیت کشور و منطقه تهدید شود.
پیام واضح و مبرهن دیگر به داخل افغانستان، تشکیل حکومت فراگیر است؛ این چنین حکومتی می‌تواند چالش‌ها و نگرانی‌های مختلف از جمله اقتصادی و امنیتی را برطرف کند اما لزوما، تاسیس چنین حکومتی به معنای بازگشت شماری از رهبرانی که مستقیم یا غیر مستقیم در گذشته سر در دامن آمریکا و حکومت دست نشانده وی داشتند، نمی‌باشد.
در حضور بیست ساله آمریکا و فعالیت رئیس جمهورانی که با دست کاری‌های آمریکا در انتخابات روی کار آمده بودند، مشارکت اقوام به معنای واقعی آن نبود و عده ای از چهره‌های معامله‌گر در اقوام افغانستان بیشتر در کاراکتر دلال سیاسی در کنار رئیس جمهور فاقد حُب ملی و کاملا بی اختیار حضور پیدا می‌کردند.
در این نوع معاملات که تنها مفاد مادی برای برخی رهبران خودخوانده از میان اقوام داشت، آحاد جامعه هیچ‌گونه امتیازی نمی‌بردند و به تکرار این مردم بودند که فریب جدال‌های نمایشی سیاسی در زمان انتخابات را می‌خوردند.
تشکیل حکومت مشارکتی و فراگیر در آینده نوین افغانستان می‌تواند زمینه را برای آن دست از جوانان تحصیل کرده کشور که همواره در دو دهه گذشته سرکوب شده و به گوشه‌ای پرت شده بودند، فراهم آورد.
این جوانان عمدتا کسانی هستند که در گذشته به دلیل نداشتن قرابت با حلقه مافیایی راس حکومت نادیده گرفته شده و یا با درهای بسته دفاتر رهبران سیاسی روبرو می‌شدند.
از جانبی دیگر در نشست تهران، وزیر خارجه روسیه در پیامی ویدئویی از کشورهای همسایه افغانستان خواست فرصت ایجاد پایگاه نظامی برای رصد افغانستان به آمریکا ندهند.
این پیام مستقیما به پاکستان بود که آمریکا در روزهای اخیر از اسلام آباد خواسته بود، اجازه فعالیت پایگاهی نظامی را برای این کشور صادر کند.
این اصلی ترین پیام این نشست برای آمریکا و متحدانش است؛ روسیه، چین و ایران نمی‌خواهند که حضور دوباره آمریکا را در منطقه ببینند.
بدیهی است که هدف آمریکا از به دست آوری مجدد پایگاه، نظارت بر عملکرد این سه کشور می‌باشد؛ با این تفاوت که در گذشته در افغانستان این نظارت را با هزینه‌های سرسام آور انجام می‌داد ولی حالا بدون خرج حتی یک دالر در داخل افغانستان، در کشوری دیگر، سعی دارد این کار را از سر بگیرد.
با این همه افغانستان برای عبور از چالش های امروز خود شدیدا نیاز به منطقه گرایی دارد؛ دقیقا خالیگاهی که در حکومت غنی به شدت احساس می‌شد.
منطقه می‌خواهد افغانستان آرام باشد و افغانستان هم بنا دارد تا تعامل مثبت با منطقه و جهان داشته باشد.
این در رویکردهای دو طرف، در دید و بازدیدهای دیپلماتیک و پیام‌هایی که به یکدیگر ارسال می‌کنند، به خوبی مشهود است.
نظرات بسته شده است.