از اواسط روز جمعه، دوم سرطان ، به یکباره رویدادی مهم جهان را تکان داد.
رویدادی که حکایت از یک خیانت داخلی به روسیه توسط فاتحان مناطق مهمی از اوکراین داشت.
ماجرا این بود که مجموعه یا گروه نظامی خصوصی “واگنر” بر علیه دولت روسیه و مخصوصا وزارت دفاع اعلام ایستادگی کرد و وارد فاز نظامی در برابر دولت این کشور شد.
قبل از اینکه به سراغ پاسخ برای چرایی این رویداد برویم، باید واگنر را شناخت.
واگنر یک مجموعه چند هزار نفری نظامی است که به صورت خصوصی برای دولت روسیه کار میکند؛ از این تشکیلات به عنوان ارتش سری پوتین هم نام برده اند که قوایش را از افراد با تجربه نظامی انتخاب میکند.
همچنین جریانی متشکل از شبه نظامیان روسی که عمدتا به عنوان نیروی زمینی برای دولت روسیه کار میکند.
فرمانده واگنر “یوگنی پریگوژین” یکی از افسران با تجربه نظامی روسیه است.
از همه مهمتر این که واگنر، فاتح منطقه دونباس، که متشکل از چند ولایت شرقی اوکراین میباشد، است؛ مناطقی کلیدی که با حملات هوایی وزارت دفاع روسیه و ورود نیروهای زمینی واگنر به تصرف روسیه درآمد؛ همچنین در زمان نبرد روسیه بر علیه تروریستان داعشی، نیروهای واگنر در سوریه هم حضور داشته اند.
همه اینها نشان میدهد که واگنر تا کنون هم برای روسیه و هم برای دولت های اروپایی و آمریکا، چه در گذشته و چه در حال دارای اهمیت فراوانی است.
واگنر چه می‌خواهد؟
واگنر اختلافات شدیدی با وزارت دفاع روسیه دارد و این تنش و تضاد حداقل از نزدیک به یک سال قبل به وجود آمده است؛ انتقادهایی واگنر به وزیر دفاع روسیه داشته که چندین بار هم پوتین مخابره شده اما رئیس جمهور روسیه در این میان، از وزیر و وزارت دفاع خود حمایت کرده است.
یوگنی پریگوژین، فرمانده واگنر میگوید در زمان حضور نیروهایش در جنگ اوکراین به خوبی از سوی وزارت دفاع مورد حمایت قرار نگرفته و حتی ادعا دارد که به خاطر ضعف مدیریتی وزیر دفاع و فرمانده ارتش سربازان زیادی از روسها در اوکراین کشته شده اند.
با این همه پریگوژین به صراحت گفته هدفش از این نبرد، کودتا نیست و به دنبال عدالت میگردد.
واگنر از دیروز جمعه به این طرف وارد شهر روستوف-نا-دونو در غرب روسیه شده است.
میتوان کامل و واضح ترین گزارش وضعیت را از صحبت های امروز شنبه، سوم سرطان از ولادمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه دریافت کرد؛ او گفت که این یک خیانت داخلی است و برای سرکوب این خیانت، تمام ابزارهایش را به کار میگیرد؛ پوتین در صحبت هایش اشاره ای مستقیم و دقیق به این نکرد که میان این خیانت و دست های بیرونی ارتباطی وجود داشته باشد.
مخالفان روسیه چه میکنند؟
اکثر مسئولان کشورهای اروپایی تنها به این اشاره داشته اند که وضعیت روسیه را رصد و دنبال میکنند؛ در این میان تنها وزارت دفاع انگلیس حرف اصلی و باطنی غرب را مطرح کرد که گفت: “این فرصت خوبی برای اوکراین است تا از شورش و هرج و مرج کنونی در روسیه استفاده کند.”
با اینکه شواهدی عینی و دقیقی از دست داشتن دخالت های بیرونی در این حادثه تا کنون به چشم نمیخورد و بیشتر ناشی از اختلافات داخلی و حتی جاه طلبی های پریگوژین است اما فرصت مناسبی برای غرب و مخصوصا آمریکا پیش آمده تا سیاست های نظامی و استخباراتی خود بر علیه روسیه را اعمال کند.
اینکه غرب با پریگوژین آبی ندارد که به یک جوی برود را میتوان در ادبیات رسانه ای آنان پیدا کرد؛ آنان برای واگنر از واژه ها و عباراتی مانند “گروه مزدور”، “فعالیت های ضد حقوق بشری” و “شبه تروریست” استفاده میکنند و این نوع رویکرد برخواسته از عملیات های موفق و قاطعانه ای بوده که واگنر در اوکراین و سوریه داشته است.
در حالی که روسیه درگیر جنگ اوکراین است، این خیانت داخلی توسط پریگوژین، از آتش جنگ اوکراین میکاهد و روسیه را درگیر مسائل داخلی میکند؛ از جانبی دیگر در صورت اینکه سرکوب این خیانت به درازا کشیده شود، دو اتفاق قابل پیشبینی است:
1 – تجدید قوا و پشتیبانی اوکراین توسط آمریکا و ناتو
چنانچه که وزارت دفاع انگلیس به وضوح گفت آشفتگی داخلی روسیه فرصتی برای نفس تازه کردن اوکراین است؛ آمریکا و ناتو به خوبی میتوانند در قدم نخست سلاح و تجهیزات لازم و بیشتر را برای ارتش اوکراین فراهم کرده و در میزان استفاده از این ابزار صرفه جویی به عمل آورند و از سویی دیگر این انگیزه را هم پیدا میکنند تا به سمت مناطق از دست داده خود هم پیشروی کنند.
2 – ورود و افزایش تحرکات تروریستان در آسیای میانه
یکی از آرزوها و اهداف اساسی آمریکا برای ضربه رساندن به روسیه، درگیر کردن این کشور در آسیای میانه بوده است؛ چیزی که بستر آن تا حدی فراهم است؛ آمریکا میتواند از آشفتگی دراز مدت داخلی روسیه، گروه های تندرو و تروریسی همچون داعش را تقویت کند تا آسیای میانه را درگیر کرده و با جنگ کاملا ترکیبی نظامی، روسیه را به گوشه رینگ ببرد؛ به صورت واضح روسیه در خارج درگیر اوکراین و آسیای میانه و در داخل مشغول نبرد با واگنر باشد؛ جنگ نظامی پر هزینه ترین کنش برای هر دولت به شمار میرود و اگر این جنگ چند جانبه باشد، غولی همچون روسیه را هم آسیب شدیدی میزند.
جمع بندی:
بدون شک روسیه با یک خیانت داخلی روبرو است که برخواسته از اختلافات سلیقه ای، جاه طلبی فرماندهان نظامی و تا حدی هم در آینده با دخالت های بیرونی همراه میباشد.
واگنر برای دولت روسیه هیچگاه نمیتواند خطری جدی و درازمدت به شمار برود چون نسبتا تمامی سران دولتی و مردم روسیه موضعی مشترک در برابر واگنر دارند؛ این حادثه را میتوان موی دماغی دانست که برای مدت کوتاهی پوتین و تیمش را درگیر داخل میکند.
در آینده نزدیک شمار زیادی از نیروهای واگنر تغییر موضع میدهند و ارتش روسیه و گارد ملی این کشور خطر ایجاد شده از سوی پریگوژین را دفع میکنند.
چیزی که میتوان از دل نبستن مخالفان روسیه به این خیانت داخلی هم برداشت کرد.
یحیی فولادی
نظرات بسته شده است.